Educatief programma “Smokkelen”

Rondom het thema smokkelen gaat de stichting Edumare uit Ittervoort een educatief programma ontwikkelen dat verleden en heden met elkaar verbindt en dat bedoeld is voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs en de brugklas van het voortgezet onderwijs. Deze stichting heeft zich toegelegd in het voorzien van projecten van eigen verhalen en tekeningen, digitale presentaties, informatiemateriaal en opdrachten. Met als basis de leefomgeving van het kind zijn al hun projecten terug te voeren op drie thema’s:   NATUUR – CULTUUR – HISTORIE. Hiermee worden kinderen een sleutel geven voor het begrijpen van de wereld om hen heen. Dit heet omgevings-onderwijs. Elk thema -aansluitend bij de leefwereld van het kind- bezit de drie bovengenoemde elementen. Door deze te koppelen leren kinderen verbanden zien en een ontwikkelproces te herkennen in hun eigen omgeving. De strategieën die kinderen hier leren, kunnen ze later ook op een andere omgeving toepassen.

Het programma bestaat uit drie lagen:

  1. Als drager van het project maken wij een spannend verhaal, rijk geïllustreerd, om de kinderen in de wereld van het thema te brengen. Dit verhaal is zo veel mogelijk historisch. We laten het deels parallel lopen aan het script van Frits Criens. Ook geschikt voor volwassenen.
  2. Voor verdere verdieping ontwerpen wij een digitale presentatie, verdeeld in thema’s. (Bijvoorbeeld een tijdsbeeld van het dorp, de Nederlands-Belgische grens, hoe was het boerenleven voor kinderen, etc.)  Elk thema begint met een filmpje van enkele minuten, waarin de kinderen heel direct worden aangesproken door een acteur/actrice, liefst een jong iemand, in het dialect. Met visueel en auditief materiaal wordt het thema verder afgewerkt.
  3. De in 2. genoemde thema’s worden verder uitgediept in een digitaal infoportaal. De kinderen kunnen -aan de hand van een mindmap- surfen naar onderwerpen van hun eigen keuze. Dit portaal kan worden gebruikt om kennis te vergaren, maar ook om zelf een PowerPoint, een toneelstukje, een spreekbeurt, een quiz, een kunstwerkje, een groepswerkstuk, of meer te kunnen maken.

Smokkeltocht

In het verlengde van het educatief programma kan de jeugd ook nog eens een echte smokkeltocht in het donker beleven, waardoor het thema smokkelen voor hen onvergetelijk wordt. En leren… dat doen ze dan vanzelf. 

Smokkelen gebeurde niet over de doorgaande weg of langs het grenskantoor, maar over bospaadjes of door het moeras. Het moeilijk toegankelijke gebied tussen Stramproy en Kinrooi was dan ook uitermate geschikt voor het smokkelen.

Doordat er sporen gevonden zijn van geheime doorgangen gaat de spannende tocht over paden die smokkelaars in vroegere tijden gebruikten. Net als de smokkelaars vroeger gaat  de jeugd met smokkelwaar op pad en beleven ze de spanning van weleer. Daarbij worden alle zintuigen en het oriëntatie vermogen flink geprikkeld.  Onderweg voeren acteurs uit      de toneeluitvoering “Euver de Grens” waarheidsgetrouwe acts op van de belangrijkste personages uit de smokkeltijd. Ook moet de grenswacht op een dwaalspoor worden gebracht of worden misleid.

Tentoonstelling

In samenwerking met de heemkundeverenigingen van Stramproy en het Belgische Kinrooi en Bocholt alsmede met het smokkelmuseum uit Budel wordt op de locatie van de Broekmolen een meerdaagse tentoonstelling over de tijd van het smokkelen gehouden. Hier kun je  authentieke smokkelspullen bekijken. Foto’s van smokkelaars en tal van spullen en foto’s  van smokkelaars en douaniers uit vervlogen tijden worden hier getoond. Spannende smokkelverhalen die lange tijd geheim zijn gebleven zullen te aanhoren of te lezen zijn. Maar ook verhalen hoe de grens hier is ontstaan, en tot welke problemen dat in die tijd geleid heeft, komen aan bod, op historische verantwoorde wijze.